Jomiss   |  e-ISSN: 2980-2628

Original article | Journal of Migration and Settlement Studies 2023, Vol. 1(2) 229-240

Research on Medieval Settlements in Poland: A Brief Overview of Methods, Theories and Research Challenges

Łukasz Ćwikła

pp. 229 - 240   |  DOI: https://doi.org/10.29329/jomiss.2023.620.6   |  Manu. Number: MANU-2311-13-0002.R1

Published online: December 27, 2023  |   Number of Views: 25  |  Number of Download: 53


Abstract

This article provides a concise overview of research methods and theories within the field of settlement studies, as documented in Polish historiography. The discussion is rooted in historical developments, dating back to the 19th century, when researchers first contemplated the history of settlements and the establishment of their chronology. The following century saw the emergence of new, intriguing methods and terminology related to settlement studies. Presently, Polish medieval studies have witnessed a robust development of settlement studies, which are marked by unwavering interest. This text also highlights specific issues encountered in conducting settlement research.

Keywords: Settlement, Middle Ages, Historical Geography, Poland, Medieval Settlement Research Methods


How to Cite this Article?

APA 6th edition
Ćwikła, . (2023). Research on Medieval Settlements in Poland: A Brief Overview of Methods, Theories and Research Challenges . Journal of Migration and Settlement Studies, 1(2), 229-240. doi: 10.29329/jomiss.2023.620.6

Harvard
Ćwikła, . (2023). Research on Medieval Settlements in Poland: A Brief Overview of Methods, Theories and Research Challenges . Journal of Migration and Settlement Studies, 1(2), pp. 229-240.

Chicago 16th edition
Ćwikła, Łukasz (2023). "Research on Medieval Settlements in Poland: A Brief Overview of Methods, Theories and Research Challenges ". Journal of Migration and Settlement Studies 1 (2):229-240. doi:10.29329/jomiss.2023.620.6.

References

    Archaeologia versus historiam – historia versus archaeologiam czyli jak wspólnie poznawać średniowiecze?, ed. M. Brzostowicz, Poznań 2012.

    BALZER, Oswald, “Rewizja teorii o pierwotnym osadnictwie w Polsce”, Kwartalnik Historyczny, V. 12, 1898, pp. 21-63

    BORKIEWICZ-CELIŃSKA, Anna, Osadnictwo ziemi ciechanowskiej w XV wieku (1370-1526), Wrocław 1970.

    BUCZEK, Karol, “Kilka uwag o zagadnieniach teoretycznych badań historycznych w ogóle, a historyczno-osadniczych w szczególności (w odpowiedzi prof. Stanisławowi Zajączkowskiemu)”, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, V. 10, I. 1-2, pp. 15-31.

    BUJAK, Franciszek, Studia nad osadnictwem Małopolski, Kraków 1905 [reprint: Poznań 2001].

    BUKO, Andrzej, Świt państwa polskiego, Warsaw 2021.

    CETWIŃSKI, Marek, “Karol Potkański (1861-1907)”, [in:] Mediewiści, ed. J. Strzelczyk, V. 5, Poznań 2017, pp. 145-152.

    ĆWIKŁA, Łukasz, “Małe miasta ziemi łęczyckiej w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej – wybrane problemy badawcze”, Space - Society – Economy, V. 34, 2023, in print.

    ĆWIKŁA, Łukasz, Settlement studies on Orłów County until the 16th century. Territorial and administrative past, settlement landscape and ownership relations, Łódź 2023.

    ĆWIKŁA, Łukasz, “Uwagi do dziejów osadnictwa na obszarze dawnego powiatu orłowskiego w średniowieczu”, Przegląd Nauk Historycznych, V. 21, I. 1, 2022, pp. 285-300.

    DELIMATA-PROCH, Małgorzata, “Tadeusz Wojciechowski (1838-1919)”, [in:] Mediewiści, ed. J. Strzelczyk, vol. 5, Poznań 2017, pp. 213-231.

    Dzieje Witoni i Gminy Witonia (do 1939 roku), ed. J. Szymczak, Witonia-Łódź 2018.

    DWORZACZEK, Włodzimierz, Genealogia, Warsaw 1959.

    FASTNACHT, Adam, Osadnictwo ziemi sanockiej w latach 1340-1650, Wrocław 1962.

    JANECZEK, Andrzej, Franciszek Bujak: historyk w nurcie życia, [in:] Franciszek, Bujak, Studia nad osadnictwem Małopolski, Kraków 1905 [reprint: Poznań 2001], pp. 207-233.

    JANECZEK, Andrzej, Osadnictwo pogranicza polsko-ruskiego: województwo bełskie od schyłku XIV do początku XVII w., Wrocław 1991.

    JANECZEK, Andrzej, “Udział szlachty w kolonizacji Rusi Koronnej: migracje rodów i ich nowa własność (XIV-XV w.). Próba ujęcia syntetycznego”, [in:] Rody na Śląsku, Rusi Czerwonej i w Małopolsce: średniowiecze i czasy nowożytne. Stan badań, metodologia, nowe ustalenia, ed. W. Zawitkowska, A. Pobóg-Lenartowicz, Rzeszów 2010, pp. 59-91.

    KOBAK, Andrzej, Karol Potkański w życiu i nauce (1861-1907). Między tradycją a modernizacją, Łódź 2021.

    LABERSCHEK, Jacek, “Średniowieczne osadnictwo ziemi miechowskiej. Ujęcie syntetyczne”, Małopolska. Regiony, regionalizmy, małe ojczyzny, ,V. 22, 2020, pp. 9-43.

    NOWAK, Tadeusz, “Dzieje Pęcławic w ziemi łęczyckiej do początku XIX w.”, [in:] Via Archaeologica Lodziensis, vol. 4, Łódź 2011, pp. 343-348.

    PANIC, Idzi, Historia osadnictwa w księstwie opolskim we wczesnym średniowieczu, Katowice 1992.

    Po obu stronach Neru. Gmina Wartkowice poprzez dzieje, ed. J. Kita, Łódź-Wartkowice 2023.

    POTKAŃSKI, Karol, “Wstęp”, [in:] Pisma pośmiertne, vol. 1, compiled by F. Bujak, afterword J.M. Piskorski, Poznań 2004, pp. 78-85.

    ROSPOND, Stanisław, Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław 1957.

    SZYMCZAK, Jan, “Stanisław Franciszek Zajączkowski (1890-1977)”, [in:] Mediewiści, ed. J. Strzelczyk, vol. 5, Poznań 2017, pp. 233-240.

    SZYMCZAK, Jan, “Stanisław Marian Zajączkowski (1931-2014)”, [in:] Mediewiści, ed. J. Strzelczyk, vol. 5, Poznań 2017, pp. 241-245.

    SZYMCZAK, Jan, “Życiorys naukowy profesora Stanisława Mariana Zajączkowskiego”, Przegląd Nauk Historycznych, V. 11, I. 1, 2012, pp. 218-224.

    TASZYCKI, Witold, “Słowiańskie nazwy miejscowe (Ustalenie podziału)”, [in:] Rozprawy i studia polonistyczne, vol. 1: Onomastyka, Wrocław 1958, pp. 228-268.

    TYSZKIEWICZ, Jan, Geografia historyczna. Zarys problematyki, Nauki Pomocnicze Historii seria nowa, ed. A. Rachuba, S. Górzyński, Warsaw 2014.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław, “Początki kolegiaty łęczyckiej. Przyczynek do dziejów osadnictwa ziemi łęczyckiej”, Roczniki Historyczne”, V. 24, 1958, pp. 145-175.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław, “Sprawa pierwszego zapisu (w świetle badań nad osadnictwem dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej)”, Rocznik Łódzki, V. 7 (10), 1963, pp. 103-131.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław, “Studia nad osadnictwem dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej w XII-XIV w. Uwagi i spostrzeżenia”, Studia z Dziejów Osadnictwa, V. 4, 1966, pp. 5-85.

    ZAJĄCZKOWSKI Stanisław, “Uwagi nad osadnictwem dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej (do przełomu XI i XII w.)”, Rocznik Łódzki, V. 9 (12), 1964, pp. 165-199.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław, “W sprawie przedmiotu i problematyki badań nad dziejami osadnictwa”, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, V. 4, I. 2, 1956, pp. 205-239.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław, “Z zagadnień teoretycznych historii osadnictwa”, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, V. 8, I. 3, 1960, p. 360-372.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław-ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław Marian, Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 r., parts 1-2, Łódź 1966-1970.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław Marian, Powiat orłowski do lat siedemdziesiątych XVI wieku. Studia z dziejów osadnictwa, struktury własnościowej i stosunków kościelnych, Łódź 1996.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław Marian, Studia z dziejów osadnictwa na obszarze Łodzi do końca XVI wieku, Łódź 1976.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław Marian, “Uwagi nad dziejami wsi kolegiaty łęczyckiej (do połowy lat siedemdziesiątych XVI w.)”, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, V. 36, 1989, p. 95-142.

    ZAJĄCZKOWSKI, Stanisław Marian, “Z dziejów wsi starostwa inowłodzkiego do trzeciej ćwierci XVI w.”, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, V. 23, 1986, pp. 139-174.

    Netography

    http://www.slownik.ihpan.edu.pl/ (access: 31/07/2023).