Research article | Open Access
Journal of Migration and Settlement Studies 2024, Vol. 2(2) 124-139
Bir Göç Hadisesinin Yeniden Bahsi: Gürcistan Muhacirleri
pp. 124 - 139 | DOI: https://doi.org/10.29329/jomiss.2024.1088.3
Publish Date: December 26, 2024 | Single/Total View: 12/31 | Single/Total Download: 18/32
Abstract
Osmanlı Devleti bir imparatorluk olarak pek çok dinî, millî, etnik topluluklara ev sahipliği yaptı. Bu gerçeğin yanı sıra özellikle 19. yüzyılda da ülkeye göç eden pek çok muhacire kapılarını açtı. Bu topluluklardan biri ülkemizin sınır komşusu olan Gürcülerdir. Uzun yıllar Osmanlı hâkimiyetinde kalan Gürcistan toprakları, zamanla İran ve Rusya için de önem arz etti. Gürcistan coğrafyasının konumu, Osmanlılar ile İran ve Rusya gibi devletlerin taarruzuna sahne olmasına etkendi. Osmanlı Devleti ile Gürcistan arasındaki tarihî bağlar bu topraklardan Osmanlı ülkesine doğru bir göç hadisesine de etki etti. Bunda elbette bölgede yaşanan siyasî ve askerî olumsuzluklar, baskı, taciz gibi ahaliyi endişeye sevk eden hususlar da söz konusu idi. Bir diğer gerçeklik de sınırdaş olma durumu idi. Kendilerine en yakın buldukları Osmanlı ülkesi, gelenler için adeta sığınak oldu. Muhaceret konusunda oldukça zengin olan Osmanlı arşivi yol gösterici olup, bu kayıtlardan hareketle konuya katkı yapmak çalışmanın örüntüsüdür.
Keywords: Osmanlı Devleti, Gürcistan, Göç, Muhacir.
APA 7th edition
Orat, J.A. (2024). Bir Göç Hadisesinin Yeniden Bahsi: Gürcistan Muhacirleri. Journal of Migration and Settlement Studies, 2(2), 124-139. https://doi.org/10.29329/jomiss.2024.1088.3
Harvard
Orat, J. (2024). Bir Göç Hadisesinin Yeniden Bahsi: Gürcistan Muhacirleri. Journal of Migration and Settlement Studies, 2(2), pp. 124-139.
Chicago 16th edition
Orat, Julide Akyuz (2024). "Bir Göç Hadisesinin Yeniden Bahsi: Gürcistan Muhacirleri". Journal of Migration and Settlement Studies 2 (2):124-139. https://doi.org/10.29329/jomiss.2024.1088.3
1. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA)
A.MHK.MHM, 497/60.
BEO, 13-929; 293-21935; 361-27042; 610-45692.
C.DH, 286/14298.
C.HR, 12/552.
DH.EUM, 3. Şb 4-50.
DH.MKT, 245-4; 388-53; 545-59; 1181-31; 1438-75; 1440-8; 1710/68.
DH.TMIK.M, 5-25; 147-25.
HAT, 4/113; 19/879; 20/971; 24/220; 25/1244; 25/1245; 175/7584; 194/9626; 768/36165/A; 1014/42484/A; 1072/43875; 1105/44604; 1195/44597; HH.THR, 468/52; 468/84; 473/3227.
HR.TH, 178-11.
İ.DH, 1031-81206.
İ.EV, 18-20.
İ.ŞD, 97-5771.
MF.MKT, 72-112; 74-151.
Y.MTV, 205/91.
Y.PRK.KOM, 4/24.
YPRK.ASK, 53-40; 84-35.
2. Telif Eserler
ALLEN, W.E.D. – MURATOFF, Paul, Kafkas Harekâtı 1828-1921 Türk-Kafkas Sınırındaki Harplerin Tarihi, Genelkurmay Yayınları, Ankara 1966.
ARSLAN, Zehra, “Batum Göçmenleri (1914-1930)”, Bilig, Güz 2014, S: 71, s. 43-61.
DEMİREL, Muammer, “Artvin ve Batum Göçmenleri (1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan Sonra)” A.Ü Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, S:40, Erzurum 2009, s. 317-340.
EMECEN, F, “Çıldır Eyaleti”, DİA/8, İstanbul 1993, s. 300-301.
GRİGORİANTZ Alexandre, Kafkasya Halkları Tarihî ve Etnografik Bir Sentez, Çeviren: Doğan Yurdakul, Yeni Binyıl Yayınları.
KILIÇ Remzi, Kanuni Devri Osmanlı-İran Münasebetleri (1520-1566), IQ Yayınları, İstanbul 2006.
KURAT Akdes Nimet, Türkiye Ve Rusya, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1990.
Osmanlı Belgelerinde Kafkas Göçleri/I, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Ankara 2012.
ÖZDEMİR Halit, Artvin Tarihi, Egem Matbaacılık, Artvin 2002.
ÖZEL, Oktay, Kiske Kuşunun Peşinde: Katamizeler (1835-1981), İletişim Yayınları, İstanbul 2024.
ÖZEN, Orhan, “Niksar Kazası Sorhun Köyünde Muhacir İskanı: Batum Muhacirleri Örneği”, International Anatolia Academic Online Journal/Sosyal Bilimler Dergisi, 2021, S.7/2, s. 41-60.
ÖZDİŞ Hamdi, “19. Yüzyıl Sonlarında Trabzon Vilayetinde Muhacir ve Yol Meselesi Bağlamında İdari Taksimat”, Hacettepe Üniversitesi CTAD, S. 8, Ankara 2008, s. 5-40.
